De tussenstand van de helpdesk na een maand Corona-maatregelen

Publicatiedatum: 10/04/2020
Tags: Medezeggenschap - Overig
Auteur: Simone van Houten

Basis & Beleid heeft voor ondernemingsraden een helpdesk ingericht voor vragen rondom Covid-19 of de bedrijfseconomische of personele effecten. Hieronder hebben we een samenvatting gemaakt van de ontwikkelingen in enkele sectoren en een overzicht van de meest actuele onderwerpen die nu spelen of binnenkort gaan spelen.

Zorg

Van de zorg weten we dat het alle hens aan dek is bij de uitvoerende medewerkers. Vaak leidt dat tot andere roosters, overwerk en zelfs overtreding van de arbeidstijdenwet. Nog niet alle OR’s hebben inmiddels met hun Raad van Bestuur afspraken kunnen maken hoe ze in deze tijd geïnformeerd blijven worden en hoe de WOR praktisch toegepast wordt. Veel OR’s waken er vooral voor dat afspraken die nu gemaakt worden voor covid19-gerelateerde afdelingen, niet automatisch van toepassing zijn op andere afdelingen.

Productiebedrijven

Veel productiebedrijven draaien ‘gewoon’ door. Een deel van de medewerkers werkt vanuit huis, maar het grootste deel is vaak nog aanwezig in de uitvoering. In veel bedrijven neemt het ziekteverzuim toe omdat medewerkers bij milde klachten thuis moeten blijven. Ook in de industrie leidt dat al tot 12-uursdiensten en aanpassingen in roosters. Helaas vindt hierbij in meerdere bedrijven niet (automatisch) medezeggenschap plaats. Het blijft dus belangrijk om als OR in gesprek te blijven over de ontwikkelingen en de toepassing van medezeggenschap.

Dienstverlening

In de zakelijke en financiële dienstverlening lijken medewerkers weer wat meer naar kantoor te kunnen. Hygiene- en afstandsafspraken worden strikt ingevoerd en nageleefd. Soms met een ‘carrousel-model’: bij toerbeurt naar kantoor, zodat er ruimte is om afstand te houden. Door de OR te betrekken bij het opstellen van dergelijke afspraken, nemen het draagvlak en de praktische uitvoerbaarheid vaak toe.

Belangrijkste aandachtspunten voor medezeggenschap:

Zet de OR niet op een laag pitje:

In veel bedrijven staat het OR-werk nu wel op een lager pitje. Bijvoorbeeld omdat de OR niet bijeen kan komen, niet ervaren is in het houden van video/conference calls of omdat er geen tijd is. Er zijn ook bedrijven die een voorgenomen reorganisatie uitstellen. Juist in tijden dat er veel onzeker is en verandert, is het belangrijk dat de OR:

Regelmatig onderling bijpraat: wat zijn de ontwikkelingen in de organisatie en bij onze achterban?
Zijn voelsprieten in de organisatie houdt: Is het werk (veilig) uit te voeren? Is werk en privé in balans? Maken medewerkers zich zorgen? Is er voldoende contact en betrokkenheid?
In gesprek blijft met de bestuurder over de signalen van de achterban, ontwikkelingen in het bedrijf en de toepassing van medezeggenschap.
Anticipeert op toekomstige knelpunten in de organisatie. Hieronder hebben we enkele benoemd.

Vakantie:

Verplicht opnemen: Ook als het werk afneemt, kan een werkgever medewerkers niet verplichten vakantie op te nemen. Heeft een medewerker al verlof gepland, maar gaat dat niet door? Dan is werkgever ook niet verplicht dat het toegekende verlof in te trekken.
Opbouw verlofdagen: Omdat medewerkers niet op vakantie kunnen, worden er veel minder vakantiedagen opgenomen. Dat kan leiden tot knelpunten. Bijvoorbeeld als medewerkers vakantie willen opnemen terwijl het werk weer opgestart kan worden. Of omdat wettelijke vakantiedagen dreigen te vervallen. Anticipeer daar op, en bespreek alvast mogelijke scenario’s met de bestuurder.
Vakantiegeld: Sommige bedrijven zijn bang dat ze het vakantiegeld niet op tijd kunnen uitbetalen. Vaak is in de cao, een arbeidsvoorwaardenreglement of arbeidsovereenkomst vastgelegd wanneer het vakantiegeld uitbetaald moet zijn. Bespreek daarom nu alvast met de bestuurder of dit risico aanwezig is, en als dat zo is, welke maatregelen en afspraken er gemaakt moeten worden. Voorkom onrust, betrek tijdig partijen en communiceer tijdig en duidelijk naar de achterban.

Werken in de anderhalvemeter-economie

De komende periode zal afstand houden ontzettend belangrijk blijven. Ook op het werk. OR’s moeten dus nu al nadenken hoe dat kan, en welke effecten dat heeft. Voor veel bedrijven betekent afstand houden dat er minder mensen tegelijkertijd kunnen werken. Om productiviteit te behouden kan het dus nodig zijn om bedrijfstijden en werkdagen uit te breiden. Onderzoek en bespreek dit tijdig!

Financiële effecten

Anticipeer op de financiële gevolgen voor het bedrijf. Hoe was de solvabiliteit van het bedrijf voor de crisis? Wat is de financiële impact nu? Is er voldoende liquiditeit? Is overheidssteun nodig en toereikend? Wat gebeurt er als die steun wordt afgebouwd? Met dit inzicht kan de OR tijdig anticiperen op organisatie-aanpassingen en adviesaanvragen. Duik dus in de cijfers. Vraag een toelichting aan de financieel manager/directeur of schakel een deskundige in om de cijfers door te nemen, plan een artikel 24 overleg.

Verkiezingen

Let op als de zittingstermijn van de OR in deze periode afloopt. Het is niet zomaar mogelijk om de verkiezingen uit te stellen. Kijk voor meer informatie en handige tips op de site van de SER of FNV.

Basis & Beleid heeft veel gestelde vragen op de website staan, en een Corona helpdesk voor dringende korte vragen.

Voor meer informatie kunt u altijd contact met ons opnemen.

Meer berichten