Home » Actueel » Subsidie op duurzame inzetbaarheid is hot

Subsidie op duurzame inzetbaarheid is hot

Voor oudere werknemers is het sinds 1 januari 2021 (tijdelijk) fiscaal mogelijk om vervroegd met pensioen te gaan. Voor medewerkers met een zwaar beroep is er zelfs subsidie beschikbaar om dat te faciliteren. Dat is maar goed ook, want veel oudere werknemers hebben moeite hun pensioen op een prettige manier te halen. Voor de jongere werknemers is er nog een hele wereld te winnen om te zorgen dat zij dat wel kunnen.

Duurzame Inzetbaarheid klinkt niet sexy, maar is wel ‘hot’. Aandacht voor inzetbaarheid is ooit begonnen met het maken van ouderenbeleid. Oudere medewerkers kregen extra verlofmogelijkheden en werden ontzien van bijvoorbeeld overwerk of nachtdienst. Terecht dat al gauw de aandacht verbreed is naar alle medewerkers in alle levensfasen. In veel cao’s heeft dat geleid tot het aanpassen van seniorenregelingen en de introductie van inzetbaarheidsbudgetten. Toch is er in het werk nog onvoldoende verandert. 

Subsidie

In het afgelopen jaar viel ons het volgende op:

• Subsidie is een hele goede prikkel om een onderwerp onder de aandacht te krijgen. Het praten over zwaar werk is in een stroomversnelling geraakt. Het aantal afspraken over duurzame inzetbaarheid blijft wat achter bij de verwachting, maar dat komt wellicht ook omdat er heel weinig cao’s worden afgesloten.
• Subsidie is een beperkte prikkel om verandering te realiseren. Veel sectoren zijn heel goed in staat om een analyse van de eigen sector te maken, maar vinden het lastig om een inhoudelijke uitspraak te doen over wat deze ontwikkelingen vragen van duurzame inzetbaarheid.
• Subsidie is een slechte prikkel om DI echt een gezamenlijke uitdaging van werkgevers en werknemers te maken. Te vaak wordt er nog gewezen naar de ander. Een verandering in opvatting is nodig maar de subsidie wordt vaak vooral gezien als financiële prikkel en niet zozeer als een gamechanger.

Zwaar werk en duurzame inzetbaarheid

Voor subsidie op eerder uittreden is het nodig dat zwaar werk wordt gedefinieerd. Veel sectoren vinden dat lastig, maar het kan wel. Op 18 mei 2021 legt Niek Stam van FNV Havens in de SER uit hoe ze dat in de havens doen. Daarin pleit hij om minder te letten op de arbeidsduur en meer te kijken naar omstandigheden. Dat betekent echter ook dat je tegen de één moet zeggen: jij hebt wel zwaar werk en tegen de ander: jij hebt geen zwaar werk.

Ook Sociale Partners samen voor Duurzame Inzetbaarheid (SPDI) helpt sectoren hierbij. Je leest hieronder wat SPDI is. Je ziet dat werkgevers en werknemers inzien dat er echt wel zware beroepen zijn. We helpen als SPDI met het afbakenen daarvan. Daarin gebruiken we verschillende invalshoeken, zoals:

• Fysieke en mentale bezwarende werkzaamheden en werkomstandigheden
• De mate waarin bezwarende factoren tot uiting komen in het functiewaarderingssysteem
• Arbeidstijden
• Uitvalrisico’s en uitvalpercentages
• De RI&E en/of de Arbocatalogus

Dat leidt vaak tot een ‘heatmap’ van functies die in mindere of meerdere mate ‘zwaar’ zijn. Het is daarna aan sociale partners om daar verdere arbeidsvoorwaardelijke afspraken over te maken. Het benoemen van deze functies helpt vervolgens ook om gerichte verbeteringen door te voeren. Fundamentele problemen vragen echter vergaande oplossingen:

• Minimaliseren van nachtwerk, in de 24-uurs economie.
• Niet alleen eigen regie op de loopbaan versterken, maar ook de grip en autonomie in het werk vergroten.
• Van ‘zware beroepen’ ook echt doorstroomfuncties maken, waarbij er een gezamenlijk plan is om doorstroom en ontwikkeling naar een andere functie te realiseren.
• Minder omgaan met arbo-risico’s, maar meer focus op het voorkomen van risico’s.
• Versterken van de arbeidsverhoudingen, zodat dit ook eigen regie versterkt. Werkgevers moeten niet alleen sturen op een gezonde levensstijl. Medewerkers moeten ook plezier hebben in hun werk.

Toegegeven: een deel van de huidige oudere medewerkers heeft zich niet kunnen voorbereiden op een latere pensioenleeftijd. Maar vaak is het werk simpelweg niet duurzaam georganiseerd. Wat dat betreft is er nog een wereld te winnen.

Over SPDI

In 2018 zijn FNV, CNV Vakmensen en AWVN gestart als ‘Sociale Partners Samen voor Duurzame Inzetbaarheid’. Het SPDI heeft als doel beweging te realiseren op het gebied van duurzame inzetbaarheid. Beweging bij werkgevers, leidinggevenden, werkenden en bij Sociale Partners. Basis & Beleid is uitvoeringspartner in het SPDI.

SPDI geeft sociale partners advies over de subsidieregeling en begeleiding bij het aanvragen daarvan. Niet minder belangrijk: SPDI zoekt samen met werkgevers en werknemers in sectoren naar passende maatregelen voor duurzame inzetbaarheid. Het mooiste is het immers als het werk zo georganiseerd is, dat een regeling voor oudere werknemers niet meer per se nodig is.

Heeft u nog vragen over SPDI of duurzame inzetbaarheid dan kunt u contact opnemen met een van onze adviseurs.

Meer berichten